Sprzedaż spółki z.o.o - jakie są formalności? Jaki podatek płaci się przy sprzedaży spółki?

Zbycie udziałów spółki z.o.o lub spółki z.o.o komandytowej, które wbrew pozorom może się wydawać prostą czynnością, wiąże się z szeregiem obowiązków. Co należy wziąć pod uwagę przygotowując się do sprzedaży spółki z o.o.

1. Zbycie udziałów może być uzależnione od wyrażenia przez spółkę zgody na tę czynność. Jeśli jest więcej niż jeden właściciel, to wszyscy udziałowcy będą musieli wyrazić zgodę na sprzedaż.
2. Sprawdź prawa pierwokupu istniejących udziałowców w umowie spółki. Prawo pierwokupu pozwala wspólnikom na zakup udziałów przed ich zaoferowaniem jakiejkolwiek osobie trzeciej, czy to w ramach oferty nowych udziałów, czy też w ramach przeniesienia udziałów przez dotychczasowego wspólnika.
3. Podatek od zysków kapitałowych, podatek PCC
4. Sprzedaż aktywów czy sprzedaż udziałów - Zamiast sprzedawać udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, można sprzedać aktywa firmy. Aktywa Państwa firmy, takie jak wartość firmy, sprzęt, meble, instalacje, należności, zapasy i inwestycje mogłyby zostać sprzedane bezpośrednio nowemu właścicielowi.
5. Jeśli jest sprzedawana spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, generalnie zobowiązania firmy są przenoszone wraz z firmą na nowego właściciela.
6. Należy pamiętać o tym, że po dokonaniu czynności zbycia udziałów trzeba dokonać zmiany wpisu w księdze udziałów. To zarząd jest zobowiązany po uzyskaniu informacji o zmianie wspólnika wprowadzić odpowiednie zapisy w księdze udziałów. Następnie trzeba przygotować wniosek do KRS – to także kompetencja zarządu, który jest zobowiązany po zmianie wspólnika złożyć wniosek do KRS o wpis zmian.
7. Ostatnią rzeczą, do której jesteśmy zobowiązani przy zbyciu udziałów, to aktualizacja CRBR.

Podatek przy sprzedaży spółki z.o.o. Jaki podatek zapłacić?

Zbycie udziałów, które wbrew pozorom może się wydawać prostą czynnością, wiąże się z szeregiem obowiązków. Od czynności należy zapłacić podatek PCC – kupujący udziały ma 14 dni od dnia zawarcia umowy sprzedaży do wysłania deklaracji PCC-3. W tym terminie powinien też zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 1% od kwoty sprzedaży udziałów. Oprócz podatku PCC może wystąpić podatek dochodowy – sprzedający powinien upewnić się, czy po sprzedaży udziałów nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego. Wedle art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy PIT odpłatne zbycie udziałów w spółce z o.o. uważa się za przychód z kapitałów pieniężnych. Zgodnie z art. 30b ustawy, przychód ten podlega opodatkowaniu podatkiem wg stawki 19%. Przy czym opodatkowaniu podlega dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem a kosztem podatkowym.

W przypadku sprzedaży udziałów spółki z o.o. przychodem będzie kwota uzyskana od sprzedaży. Istnieje możliwość pomniejszenia tego przychodu o koszty związane z wcześniejszym nabyciem udziałów. W ten sposób ogólną wysokość podatku można zmniejszyć.

Sprzedaż spółki cywilnej

Przepisy Kodeksu cywilnego nie przewidują możliwości zbycia przez wspólnika swojego udziału. Nie jest to również możliwe nawet w sytuacji, gdy pozostali wspólnicy wyrażą na to zgodę. W konsekwencji, nie jest możliwa sprzedaż udziałów spółki cywilnej. Taki proces jest możliwy do przeprowadzenia w stosunku do spółek prawa handlowego. Jeżeli wspólnicy spółki cywilnej planują dokonać zmian w odniesieniu do swoich „udziałów” tj. podmiotów będących wspólnikami to procedurę taką można przeprowadzić poprzez:

• sprzedaż przedsiębiorstwa spółki cywilnej,
• aport przedsiębiorstwa spółki cywilnej do spółki handlowej,
• przekształcenie spółki cywilnej w spółkę prawa handlowego oraz sprzedaż udziałów spółki handlowej,
• wypowiedzenie przez wspólnika swojego udziału,
• zmiana wspólników spółki cywilnej.

Sprzedaż spółki jawnej

Generalnie spółka jawna nie posiada udziałów, tak jak spółka kapitałowa, stąd też możliwe jest jedynie zbycie ogółu praw i obowiązków wspólnika tejże spółki, które wynikają z faktu bycia wspólnikiem. Wspólnik spółki jawnej zawsze posiada jeden ogół praw i obowiązków w spółce. Nie może zatem sprzedać jego części tylko całość. Na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych przychód z tytułu sprzedaży ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej zalicza się do przychodów z tytułu zbycia praw majątkowych (art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT). W przypadku przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę, za zobowiązania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce i zobowiązania tej spółki odpowiadają solidarnie występujący wspólnik oraz wspólnik przystępujący do spółki. Z art. 18 ustawy o PIT wynika, że przychód uzyskany przez osobę fizyczną z tytułu odpłatnego przeniesienia ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej jest przychodem z praw majątkowych.

Przychód ten powstaje w momencie, gdy zbywca otrzyma pieniądze od nabywcy lub zostaną one pozostawione do jego dyspozycji np. na jego rachunku bankowym (art. 11 ust. 1 ustawy o PIT). Natomiast do kosztów jego uzyskania można „zaliczyć udokumentowane wydatki, które poniesione zostały w celu uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tego prawa majątkowego i które mają związek ze źródłem tego przychodu” (art. 22 ust. 1 ustawy o PIT). Przychód ze sprzedaży udziału spółce jawnej rozlicza się na zasadach ogólnych tj. wg skali podatkowej (art. 27 ust. 1 ustawy PIT) wykazuje w zeznaniu rocznym.

Sprzedaż spółki akcyjnej

Z dniem 1 marca 2021 roku weszły w życie przepisy o dematerializacji akcji w związku z czym dokumentowa forma akcji przestała istnieć i została zastąpiona formą elektroniczną. Jedną ze zmian w ramach tej nowelizacji było przekazanie funkcji prowadzenia nowo utworzonych rejestrów akcjonariuszy do podmiotów uprawnionych do prowadzenia rejestrów akcjonariuszy, tj. banków i domów maklerskich.

Z praktyki większości banków i domów maklerskich natomiast wynika, że te podmioty wolą stosować podwyższone standardy kontroli przy każdej transakcji zbycia akcji tak, jakby każda z nich wzbudzała uzasadnione wątpliwości. W wyniku tego podmioty prowadzące rejestr stosują wobec stron transakcji oraz spółki następujące wymogi:

Zawarcie sprzedaży w jednej z trzech form:

• w formie pisemnej, ale podpisanej w obecności pracownika podmiotu prowadzącego rejestr akcjonariuszy,
• w formie pisemnej z podpisami poświadczonymi notarialnie, a w przypadku gdy umowa jest podpisywana przed notariuszem zagranicznym wymagana jest także legalizacja dokumentu i tłumaczenie przysięgłe na język polski,
• w formie elektronicznej, tj. umowa powinna być podpisana kwalifikowanymi podpisami elektronicznymi przez obydwie strony, Poza tym każda ze stron będzie musiała ujawnić swoich beneficjentów rzeczywistych, a także złożyć szereg innych oświadczeń na formularzach stosowanych przez podmiot prowadzący rejestr akcjonariuszy.
• Sprzedaż akcji obliguje podatnika do rozliczenia podatku dochodowego według stawki 19% oraz do złożenia odrębnego zeznania PIT-38. Trzeba również pamiętać, że podatek płatny jest od uzyskanego dochodu. Ten natomiast jest różnicą pomiędzy przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia akcji, a kosztem nabycia tych akcji Akcje w prostej spółce akcyjnej

Podkreślić należy, iż jedną z podstawowych różnic między obiema spółkami jest brak wartości nominalnej akcji w prostej spółce akcyjnej. O ile w klasycznej spółce akcyjnej akcje posiadają określoną wartość nominalną i są ściśle związane z kapitałem spółki, to o tyle w prostej spółce akcyjnej akcje nie posiadają takiej wartości, są niepodzielne i nie stanowią części kapitału akcyjnego spółki. Ponadto pokrycie akcji w prostej spółce akcyjnej możliwe jest zarówno wkładem pieniężnym, jak i wkładem niepieniężnym, którym może być np. własność poszczególnych rzeczy (ruchomych bądź nieruchomości), świadczenie pracy czy przysługujące autorskie prawa osobiste. Ważne jest, by dany wkład niepieniężny mógł zostać wyceniony.

Zbywanie akcji w P.S.A

Obowiązujące przepisy dopuszczają zbywanie udziałów / akcji we wszystkich spółkach kapitałowych. Oznacza to, że zbywanie akcji w prostej spółce akcyjnej odbywa się na zasadach zbliżonych do klasycznej spółki akcyjnej. Akcjonariusze są także uprawnieni do obciążania swoich akcji. Zbycie lub obciążenie akcji powinno być dokonane w formie dokumentowej pod rygorem nieważności.

Sprzedaż spółki komandytowej

Wspólnikom uczestniczącym w spółkach komandytowych (komplementariuszom i komandytariuszom) nie przysługują udziały w potocznym rozumieniu tego słowa. Każdy z nich posiada „ogół praw i obowiązków wspólnika”. Takie też określenie należy uznawać za jedyne poprawne, a przy tym – wynikające z przepisów prawa handlowego. Wspólnik spółki komandytowej , podobnie jak jawnej, zawsze posiada jeden ogół praw i obowiązków w spółce. Nie może zatem sprzedać jego części tylko całość. Podatek dochodowy Po stronie wspólnika sprzedającego ogół praw i obowiązków (będącego osobą fizyczną), cena sprzedaży będzie przychodem z praw majątkowych. Oznacza to, że przychód powstaje dopiero z chwilą faktycznego uzyskania tych środków.

Do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wszelkie wydatki poniesione z tytułu wejścia do spółki. Będzie to w szczególności kwota wkładu pieniężnego. W przypadku wkładu niepieniężnego, do kosztów można zaliczyć wydatki na nabycie przedmiotu tego wkładu (np. zapłacona cena nieruchomości, samochodu, maszyny itp.).

Co istotne, do kosztów uzyskania przychodu nie można zaliczyć niepodzielonych zysków, czyli zysku wypracowanego w spółce, ale niewypłaconego na rzecz wspólnika. Dlatego też przed sprzedażą ogółu praw i obowiązków warto jest wypłacić cały zaległy zysk przypadający na wspólnika (który opodatkowany był już wcześniej, w czasie jego uzyskania). W przeciwnym razie może dojść do faktycznego podwójnego opodatkowania niepodzielonego zysku – pierwszy raz w chwili jego uzyskania, a drugi raz jako dochód ze sprzedaży ogół praw i obowiązków. Dochód ze zbycia ogół praw i obowiązków, jako dochód z praw majątkowych, opodatkowany jest wg skali podatkowej, co oznacza, że jeżeli cena sprzedaży ogółu praw i obowiązków (wraz z innymi dochodami opodatkowanymi wg skali w roku podatkowym), przekroczy kwotę progu podatkowego, to nadwyżka będzie opodatkowana wyższą stawką PIT (obecnie 32%).

Zobacz także: Sprzedaż firmy - jak się przygotować i zwiększyć jej wartość?